ХЯТАД УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСГИЙН БАЙДАЛ (2002 оны гүйцэтгэлээр)

танилцуулга

хэнд:

хэнээс: Монгол улсаас бнхау-д суугаа эся, III-НБД, б.батжаргал

УТГА: Хятад улсын эдийн засгийн байдал (2002 оны гүйцэтгэлээр)

огноо: 2003.06.23

хуудасны тоо: 2 ХУУДАС

Сүүлийн жилүүдэд Хятад улсын эдийн засаг тогтмол өндөр хурдацтай өсч байгаа бөгөөд ДНБ-ны цэвэр өсөлт жилд дунджаар 7.7 хувьтай байна. Эдийн засгийн өсөлтийн талаар Хятадын засгийн газраас барьж буй бодлогын шинэ зорилт бол аж үйлдвэрийн салбарын бүтцийг өөрчлөх замаар эдийн засгийн өсөлтийн чанар, үр ашгийг дээшлүүлэх явдал гэж тодорхойлж байна.

Энэ зорилтын хүрээнд 1\ хөдөө аж ахуйн тариалангын салбарт (ялангуяа үр тариа, хүнсний ногоо) сүүлийн үеийн шинжлэх ухааны ололтыг нэгдсэн бодлоготойгоор нэвтрүүлж 2\ өндөр буюу шинэ технологийн салбар маш амжилттай хөгжсөн 3\ орчин үеийн үйлчилгээний салбар асар хурдан хөгжсөн. Үйлдвэрлэлийн салбарын үсрэнгүй хөгжлийг тогтвортой хатуу мөнгөний бодлогоор дэмжиж ирснээр Хятад улс гадаад валютын нөөцөөрөө дэлхийд хоёрдугаарт буюу Япон улсын дараа жагсах (316 тэрбум ам.доллар) болсон бөгөөд Хятадын эдийн засаг Азийн санхүүгийн хямралд бага өртсөн нь дээрхи бодлогын үр дүн хэмээн үзэж байна.

Хятадын засгийн газраас дэд бүтцийн салбарыг хөгжүүлэхэд ихээхэн хэмжээний улсын хөрөнгө оруулалт (нийт 396 тэрбум ам.доллар) чиглүүлж, үүний зэрэгцээгээр их хэмжээний гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт орж ирсээр байгаа нь эдийн засгийн өсөлтөд хамгийн чухал нөлөө үзүүлжээ.

Хятад улсын ДНБ-ны цэвэр өсөлт 2002 оны гүйцэтгэлээр өмнөх онтой харьцуулахад 8.0 хувьтай байна.

Хятад улсын нийт төсөв 2002 оны гүйцэтгэлээр 37.4 тэрбум ам.долларын алдагдалтай гарсан байна. Төсвийн зарлагын хяналтыг сайжруулах зорилгоор төрийн сангийн нэгдсэн дансны тогтолцоог 2001 оноос амжилттай туршин хэрэгжүүлж байна.

Хятад улсын 2002 оны эдийн засгийн гүйцэтгэлийн үндсэн тоо, баримтыг үзүүлбэл:

ДНБ 1.2352 триллион ам.доллар

ДНБ-ны өсөлт 8.0%

ДНБ-ны салбарын бүтэц: Хөдөө аж ахуй 18%

Аж үйлдвэр 49%

Үйлчилгээ 33%

Аж үйлдвэрийн салбарын өсөлтийн хувь 13.5%

Цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрлэл 1.308 триллион kWh

Хэрэглээний өсөлт 6.8%

Хэрэглээний үнийн индекс (– 0.8%)

Экспорт 312.8 тэрбум ам.доллар

Экспортын өсөлт 22.3%

Экспортын түншүүд: АНУ 20.4%, Хонг Конг 17.5%, Япон16.9%, Өмнөд Солонгос 4.7%, Герман 3.7%, Голланд 2.7%, Англи 2.6%, Сингапур 2.2%, Тайван

Импорт 268.6 тэрбум ам.доллар

Импортын өсөлт 21.2%

Импортын түншүүд: Япон 17.6%, Tайван 11.2%, АНУ 10.8%, Өмнөд Солонгос 9.6%, Герман 5.7%, Хонг Конг 3.9%, Орос 3.3%, Maлайз 2.5%

Нийт төсвийн тэнцэл (– 3.0) ДНБ эзлэх %

Төсвийн орлого 228.5 тэрбум ам.доллар (өмнөх жилтэй харьцуулахад 15.4% өссөн)

Төсвийн зарлага 265.9 тэрбум ам.доллар (өмнөх жилтэй харьцуулахад 16.4% өссөн)

Засгийн газрын өр 149.4 тэрбум ам.доллар (ДНБ эзлэх хувь 25.3%)

Инфляцийн хувь (- 0.8%)

Гадаад валютын нөөц 286.4 тэрбум ам.доллар

Ам.доллартай харьцах юанийн ханш 8.2767 (2002он), 8.2771 (2001он), 8.2785 (2000он), 8.2783 (1999он), 8.2790 (1998он), 8.2898 (1997он)

Цэвэр гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 41.8 тэрбум ам.доллар

Нэг хүнд ногдох ДНБ 940 ам.доллар

Нийт хүн ам: 1,284,303,705 (2002 оны 7 сарын байдлаар)

Ядуурлын түвшингээс доогуур орлоготой хүн амын хувь 10%

Нэг хүний жилийн орлого: хотод 7703 юань

хөдөөд 2476 юань

Нэг хүний жилийн зарлага: хотод 7703 юань

хөдөөд 2476 юань

Ажиллах хүчин 706 сая хүн

Насны бүтэц

0-14 нас:                                 24.3% (эрэгтэй 163,821,081; эмэгтэй 148,855,387)
15-64 нас:                               68.4% (эрэгтэй 452,354,428; эмэгтэй 426,055,713)
65 наснаас дээш:                   7.3% (эрэгтэй 43,834,528; эмэгтэй 49,382,568) (2002 est.)

Хүн амын өсөлтийн хувь 0.87% (2002 est.)

Ажилгүйдлийн түвшин: хот газар ойролцоогоор 10%

хөдөөд маш өндөр

Интернет хэрэглэгч нийт 45.8 сая хүн

Эх сурвалж:

1. World Bank and IMF staff estimates and official data

2. National Bureau of Statistics and World Bank staff estimates.

3. World fact book 2002 http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ch.html

4. Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их хурлын 10 дахь удаагийн Чуулганы анхдугаар хуралдаан дээр Ерөнхий сайд асан Жу Рунжи болон Сангийн сайд асан СианХуайЧэний тавьсан илтгэл http://www.10thnpc.org.cn/english/features/59352.htm